Singkuwenta (50) ka mga mananagat sa dakbayan sa Baybay ang palaran nga nakadawat og mga sakayan sa panagat gikan sa Baybay City LGU kagahapon (Oktubre 4, 2022)diin 30 kanila ang nakadawat sa Fiberglass Motorboats ug 20 ang nakadawat sa Fiberglass Paddle Boats.
Matud pa ni Fisheries Consultant Ms. Elena Siddiqui nga naguba ang ilang mga sakayan gumikan sa bagyong Odette ug sa bagyong Agaton hinungdan nga gihulipan kini sa Baybay City LGU. “Sila ‘sab ang nagbuot kon motorboat o paddle boat ang ihatag kanila sa Baybay City LGU,”dugang pa ni Ms. Siddiqui.
Angayang masayran nga ika-upat na kini nga batch sa mga Fiberglass Pump Boats nga gipanghatag sa Baybay City LGU sukad sa paglingkod ni Baybay City Mayor Hon. Jose Carlos L. Cari isip Mayor sa dakbayan sa Baybay.
Nasayran nga mikabat na sa125 ka mga Fiberglass pumpboats ang nahatag sa Baybay City LGU ug niining maong gidaghanon, 21 units ang gihatag sa mga Bantay Dagat, 29 units sa mga fisherfolks associations, 25 units sa mga individual fisherfolks nga kabus ug walay kaugalingon nga bangka, ug 50 units sa mga individual fisherfolks nga naguba ang mga sakayan tungod sa bagyong Odette ug bagyong Agaton.
Atol sa iyang pagpakigpulong, nagkanayon si Baybay City Mayor Hon. Jose Carlos L. Cari nga gihimo kini sa Lokal nga Kagamhanan sa dakbayan sa Baybay aron katabangan ang mga mananagat sa ilang kapanginabuhian, “Ug dili kita moundang sa paghimo niini samtang aduna pay nagkinahanglan og mga Fiberglass motorboats.”
Angayang masayran nga ang napulo (10) ka mga sakop sa Candadam Fisherfolks Association ang naghimo sa mga Fiberglass Pump Boats, ubos sa supervision ni Dominico “Dodong”Achicoso, empleyado sa Baybay City LGU. Nasayran nga mga graduates sila sa gipahigayon nga training sa Bureau of Fisheries and Aquatic Resources (BFAR) Region 8 ubos sa ilang “Banca Ko, Gawa Ko” Program kaniadtong tuig 2018.
Apan gipa-ubos sila ni Mayor Cari sa usa ka Refresher Course, uban sa mga tinugyanan sa BFAR Region 8, kaniadtong 2020 sa wala pa sila magsugod og himo sa mga bangka kansang disenyo gipahaum nila sa panginahanglanon sa mga mananagat ‘ning dakbayan.
Samtang, gibutyag ni Mayor Cari nga aron pagseguro nga modako ang fish catch sa mga mananagat ‘ning dakbayan, nagbutang og dugang mga artificial reef ang Baybay City LGU sa mga coastal barangays nga adunay mga marine sanctuary aron adunay kapahulayan ug kaitlogan ang mga isda. Gihatagan usab og mga sakayan ug gipahimoan og Bantay Dagat Outpost ang mga Bantay Dagat aron aduna silay magamit sa pagbantay sa municipal waters ‘ning dakbayan batok sa mga illegal fishers.
“Nag-seeding usab ‘ta og balat, la paz ug Lapu-lapu sa lima (5) ka mga marine sanctuaries para makita kon mabuhi ba sila diha sa dagat, nabuhi man. So, sa tabang ni Congressman Carl, magtukod na ‘sab ‘ta og Multi-species Fish Hatchery sa Barangay Hilapnitan aron kada 3-4 months butangan nato og mga semilya sa isda diha sa atong mga marine sanctuaries hangtud nga mosanay sila ug modaghan ug mobarato na unya ang isda diha sa atong merkado,” dugang pa ni Mayor Cari.
Nagkanayon usab si Mayor Cari nga gawas sa pampalambo sa panagatan sa dagat, gipalambo usab sa Baybay City LGU ang upland fisheries pinaagi sa pag-establish og mga tilapia fishponds sa mga bukirang barangay ‘ning dakbayan diin gihatag usab sa Baybay City LGU ang tanan nga suporta gikan sa pagkubkob sa sa bangag, sa tilapia fingerlings, feeds, ug technical assistance hangtud sa pag-harvest.
Matud pa usab niya nnga gipalapdan usab ang mga vegetable areas ‘ning dakbayan ug gitabangan ang mga vegetable farmers sa ilang panginahanglanon (traktor, igtatanom, abono, technical assistance ug uban pa) ug nagpadayon usab ang pag-apud apod og mga hayopan ngadto sa mga qualified beneficiaries.
Nunot niini, nagkanayon si Vice Mayor Atty. Ernesto M. Butawan nga palaran kaayo ang mga Baybayanon nga ilang gipili ang mga lider nga naglantaw sa kabulahanan sa mga katawhan ug nag-amping sa mga buhis sa mga katawhan ug migamit lamang niini sa pagpahigayon og mga proyekto ug mga programa alang sa kalambo-an sa dakbayan sa Baybay.
Angayang masayran nga gitambungan ang Distribution of Fiberglass Boats nilang Mayor Cari, Vice Mayor Butawan, SP Members Hon. Dr. Jose Bacusmo, Hon. Ramon Ronald Veloso, Hon. Fulton Ike Arradaza, Hon. Dominic Murillo, Hon. Atty. Jose Rommel Penaranda, ug Hon. Romulo Alcala; City Agriculturist Ms. Mora Abarquez ug Fisheries In-Charge Mr. Ruben Mercado Jr. (Marissa M. Cano, City Information Officer, Baybay City, Leyte)
###