Mitambong ang mga Punong Barangays, Kagawad In-Charge of Peace and Order, Chief Tanod ug mga  Barangay Secretary sa noventa y dos (92) ka mga barangay sa dakbayan sa Project Awareness of Bombs that Kills lives and Destroy Properties (Project ABKD) nga gipahigayon sa Regional Explosive Ordnance Disposal and Canine Group (EOD K9) sa Philippine National Police Regional Office 8 (PNP RO 8).
Nasayran nga sa unang adlaw (Agosto 11, 2022) ang mga barangay officials sa East District ug sa Poblacion District ang mitambong sa maong kalihokan nga gipahigayon sa City Auditorium, Legislative Building sa dakbayan sa Baybay. Samtang, gipahigayon ang ikaduha ka adlaw (Agosto 12, 2022) sa Multi-purpose Gym sa Barangay Cogon ‘ning dakbayan Baybay City.
Atol sa maong kalihokan, nagkanayon si EOD Technician PCpl Francis Eric C. Canuda nga chemically formulated ang mga explosives ug nga delikado kini sa panglawas ilabi na sa vulnerable groups nga naglangkob sa mga bata, tigulang, ug mga nagsabak. Busa, kon gikan magpabuto og fire crackers o misaksi sa fireworks display, kinahanglan nga maligo ug mag-ilis ang maong tawo sa dili pa siya mohangop sa iyang mga vulnerable nga sakop sa pamilya, ilabi na ang adunay sakit sa bata, tungod kay motapot sa sinina ang baho sa pabuto ug makadaot kanila ang paghanggap niini.
Gitataw usab niya nga kinahanglan nga sa tanang panahon, isipon nga tinuod ang bomb threat nga madawat sa usa ka tawo. Hinuon, matud pa niya nga kinahanglan nga dili siya maratol ug ipasabot gilayon kini sa barangay official o sa kapulisan, ug likayan ang pagpasabot kabahin niini sa uban nga mga tawo aron kalikayan ang kagubot.
Gitataw usab niya nga bawal ang pag-text o ang pag-post sa social media og mga bomb threat pinasikad sa Presidential Decree No. 1727 nga nahimong balaod kaniadto pang Oktubre 8, 1980. Lima (5) ka tuig nga pagkapriso ug cuarenta mil pesos (P40,000.00) ang multa nga mahi-aguman sa mga mapamatud-an nga nakasupak niini nga balaod.
Sumala pa ni PCpl Canuda nga daghan na sila og girespondehan nga bomb threat dinhi sa Rehiyon Otso apan palaran ang mga molupyo dinhi sa Sidlakang Kabisay-an tungod kay wala pay nahitabo nga pagbuto og bomba dinhi.
Midugang usab si PCpl Canuda nga walay expiration ang mga explosive device o pabuto hinungdan nga kinahanglan nga itaho gilayon ngadto sa mga barangay officials o sa kapulisan kon adunay mamatikdan o maugkat nga mga landmines ug susama niini nga mga butang.
Sa iyang kabahin, nagkanayon si EOD Technician PSSg Valentino C. Billota nga kon adunay mamatikdan nga butang nga gibilin sa usa ka lugar ug gidudahan kini nga bomba o Improvised Explosive Device (IED) o non-military, non-commercial o modified explosive, kinahanglan nga dili kini nila duolon o hilabtan. Hinuon, kinahanglan nga ikordon sa barangay ang lugar nga nahimutangan sa gikatahapan nga bomba o IED, pasabta gilayon ang kapulisan ug hulaton nga muabot sila sa area kay sila na usab unya ang mokontak sa EOD K9 Unit, kon gikinahanglan.
Gitataw usab ni PSSg Billota nga kinahanglan nga maghimo ang barangay og Bomb Incident Plan ug magpahigayon og Bomb Threat Drill aron magiyahan sila sa angayan nilang buhaton kon mahitabo nga adunay bomb threat, bomb hoax o false alarm sa ilang barangay. Nasayran nga mahimo silang magpatabang sa Philippine National Police (PNP) sa pagpahigayon niini.
Angayang masayran nga mahitabo ang bomb threat kon adunay mo-text o motawag nga adunay bomba sa usa ka lugar ug nga mobuto kini sa ilang gihatag nga oras. Samtang, mahitabo ang bomb hoax kon pananglitan adunay gihimo nga mura’g IED ug gibutang sa usa ka lugar aron lang makuha ang atensiyon sa usa ka tawo. False alarm ang tawag kon adunay nag-report nga adunay gibilin nga bag nga gituho-an nga bomba apan sa pagsusi dili diay, apan gihimo sa usa ka tawo ang pag-report, in good faith, kay nagtuo siya nga bomba gayud ang sulod sa bag.
Malaomon ang EOD-K9 nga magamit sa mga barangay officials ang ilang nakat-onan sa Project ABKD samtang nagpasalamat usab sila sa Baybay City LGU sa pagpasi-ugda niining maong kalihokan tungod kay sa pagka karon duha (2) pa lang ka LGU dinhi sa Rehiyon 8 ang nagpahigayon na sa Project ABKD, ang LGU Paslo ug ang Baybay City LGU. (Marissa M. Cano, City Information Officer, Baybay City, Leyte)
###