News

Singkuwenta (50) ka mga mananagat sa dakbayan sa Baybay ang palaran nga nakadawat og mga sakayan sa panagat gikan sa Baybay City LGU kagahapon (Oktubre 4, 2022)diin 30 kanila ang nakadawat sa Fiberglass Motorboats ug 20 ang nakadawat sa Fiberglass Paddle Boats.

Matud pa ni Fisheries Consultant Ms. Elena Siddiqui nga naguba ang ilang mga sakayan gumikan sa bagyong Odette ug sa bagyong Agaton hinungdan nga gihulipan kini sa Baybay City LGU. “Sila ‘sab ang nagbuot kon motorboat o paddle boat ang ihatag kanila sa Baybay City LGU,”dugang pa ni Ms. Siddiqui.

Angayang masayran nga ika-upat na kini nga batch sa mga Fiberglass Pump Boats nga gipanghatag sa Baybay City LGU sukad sa paglingkod ni Baybay City Mayor Hon. Jose Carlos L. Cari isip Mayor sa dakbayan sa Baybay.

Nasayran nga mikabat na sa125 ka mga Fiberglass pumpboats ang nahatag sa Baybay City LGU ug niining maong gidaghanon, 21 units ang gihatag sa mga Bantay Dagat, 29 units sa mga fisherfolks associations, 25 units sa mga individual fisherfolks nga kabus ug walay kaugalingon nga bangka, ug 50 units sa mga individual fisherfolks nga naguba ang mga sakayan tungod sa bagyong Odette ug bagyong Agaton.

Atol sa iyang pagpakigpulong, nagkanayon si Baybay City Mayor Hon. Jose Carlos L. Cari nga gihimo kini sa Lokal nga Kagamhanan sa dakbayan sa Baybay aron katabangan ang mga mananagat sa ilang kapanginabuhian, “Ug dili kita moundang sa paghimo niini samtang aduna pay nagkinahanglan og mga Fiberglass motorboats.”

Angayang masayran nga ang napulo (10) ka mga sakop sa Candadam Fisherfolks Association ang naghimo sa mga Fiberglass Pump Boats, ubos sa supervision ni Dominico “Dodong”Achicoso, empleyado sa Baybay City LGU. Nasayran nga mga graduates sila sa gipahigayon nga training sa Bureau of Fisheries and Aquatic Resources (BFAR) Region 8 ubos sa ilang “Banca Ko, Gawa Ko” Program kaniadtong tuig 2018.

Apan gipa-ubos sila ni Mayor Cari sa usa ka Refresher Course, uban sa mga tinugyanan sa BFAR Region 8, kaniadtong 2020 sa wala pa sila magsugod og himo sa mga bangka kansang disenyo gipahaum nila sa panginahanglanon sa mga mananagat ‘ning dakbayan.

Samtang, gibutyag ni Mayor Cari nga aron pagseguro nga modako ang fish catch sa mga mananagat ‘ning dakbayan, nagbutang og dugang mga artificial reef ang Baybay City LGU sa mga coastal barangays nga adunay mga marine sanctuary aron adunay kapahulayan ug kaitlogan ang mga isda. Gihatagan usab og mga sakayan ug gipahimoan og Bantay Dagat Outpost ang mga Bantay Dagat aron aduna silay magamit sa pagbantay sa municipal waters ‘ning dakbayan batok sa mga illegal fishers.

“Nag-seeding usab ‘ta og balat, la paz ug Lapu-lapu sa lima (5) ka mga marine sanctuaries para makita kon mabuhi ba sila diha sa dagat, nabuhi man. So, sa tabang ni Congressman Carl, magtukod na ‘sab ‘ta og Multi-species Fish Hatchery sa Barangay Hilapnitan aron kada 3-4 months butangan nato og mga semilya sa isda diha sa atong mga marine sanctuaries hangtud nga mosanay sila ug modaghan ug mobarato na unya ang isda diha sa atong merkado,” dugang pa ni Mayor Cari.

Nagkanayon usab si Mayor Cari nga gawas sa pampalambo sa panagatan sa dagat, gipalambo usab sa Baybay City LGU ang upland fisheries pinaagi sa pag-establish og mga tilapia fishponds sa mga bukirang barangay ‘ning dakbayan diin gihatag usab sa Baybay City LGU ang tanan nga suporta gikan sa pagkubkob sa sa bangag, sa tilapia fingerlings, feeds, ug technical assistance hangtud sa pag-harvest.

Matud pa usab niya nnga gipalapdan usab ang mga vegetable areas ‘ning dakbayan ug gitabangan ang mga vegetable farmers sa ilang panginahanglanon (traktor, igtatanom, abono, technical assistance ug uban pa) ug nagpadayon usab ang pag-apud apod og mga hayopan ngadto sa mga qualified beneficiaries.

Nunot niini, nagkanayon si Vice Mayor Atty. Ernesto M. Butawan nga palaran kaayo ang mga Baybayanon nga ilang gipili ang mga lider nga naglantaw sa kabulahanan sa mga katawhan ug nag-amping sa mga buhis sa mga katawhan ug migamit lamang niini sa pagpahigayon og mga proyekto ug mga programa alang sa kalambo-an sa dakbayan sa Baybay.

Angayang masayran nga gitambungan ang Distribution of Fiberglass Boats nilang Mayor Cari, Vice Mayor Butawan, SP Members Hon. Dr. Jose Bacusmo, Hon. Ramon Ronald Veloso, Hon. Fulton Ike Arradaza, Hon. Dominic Murillo, Hon. Atty. Jose Rommel Penaranda, ug Hon. Romulo Alcala; City Agriculturist Ms. Mora Abarquez ug Fisheries In-Charge Mr. Ruben Mercado Jr. (Marissa M. Cano, City Information Officer, Baybay City, Leyte)

###

Masayon na unya sa mga molupyo sa Barangay Pansagan ‘ning dakbayan ang paglugsong sa sawang ug ang  pagdala sa ilang mga produkto uma ngadto sa merkado publiko ‘ning dakbayan. Gumikan kini sa pagtukod sa Banahao-Pansagan Bridge nga gibendisyonan dili pa lamang dugay ni Fr. Ranulfo D. Lago.

Nasayran nga mikabat sa cuarenta metros ang gitas-on sa Banahao-Pansagan Bridge nga nagkantidad og kapin sa trese milyones ka pesos (P13,890,000.00). Gikuha ang pondo sa pagtukod niining maong proyekto sa 2021 (P5.97-million) ug sa 2022 (P7.92-million) Development Fund sa Baybay City LGU pinaagi sa pagpaningkamot nilang Congressman Hon. Carl Nicolas C. Cari, Baybay City Mayor Hon. Jose Carlos L. Cari, City Vice Mayor Hon. Ernesto M. Butawan ug sa mga Sangguniang Panlungsod (SP) Members ‘ning dakbayan.

Atol sa iyang pagpakigpulong, nagkanayon si Mayor Cari nga atol sa unang tulo ka tuig sa iyang pangatungdanan isip Mayor sa dakbayan sa Baybay iyang gihatagan og dako nga pagtagad ang panginahanglanon sa barangay sama sa kalsada, tulay, Barangay Hall, Multi-purpose Gym, Barangay Health Center, iskuwelahan, ug uban pang mga infrastructure projects ilabi na sa mga lagyo nga mga barangay.

Apan gitataw usab ni Mayor Cari nga gipalambo gihapon sa Lokal nga Kagamhanan sa dakbayan sa Baybay ang nagkadaiyang mga programa sa agriculture and fisheries ‘ning dakbayan aron maseguro ang supply sa mga produkto sa panguma ug panagat didto sa merkado publiko ‘ning dakbayan.

Matud pa ni Mayor Cari nga nadasig siya nga nakakita sa kalipay sa mga molupyo sa Barangay Pansagan tungod kay natulod na man ang maong tulay. Apan gitataw usab ni Mayor Cari nga responsibilidad na sa Barangay ang pagmentinar niini.

Si Vice Mayor Atty. Ernesto M. Butawan nagkanayon nga palaran kaayo ang mga Baybayanon tungod kay nakabaton sila og mga lider nga naglantaw sa inadlaw-adlaw nga panginahanglan sa mga katawhan ug mibalik ngadto sa mga katawhan sa mga buhis nga ilang gibayad pinaagi sa pagpahigayon og mga proyekto alang sa kabulahanan sa kadaghanan.

Si Barangay Captain Hon. Manolito T. Martinez, sa iyang kabahin, nagkanayon nga dugay nang gipangandoy sa mga katawhan ang maong tulay ug nagpasalamat siya nga gilakip ni Mayor Cari sa 2021 ug 2022 nga Development Fund sa Baybay City LGU ang pondo alang sa pagtukod sa maong tulay.

Matud pa ni Hon. Martinez nga pinaagi sa maong tulay, madasig ang mga mag-uuma sa Barangay Pansagan ug sa kasikbit nga mga barangay nga mananom og mga produkto sa una tungod kay masayon na man unya ang pagdala niini ngadto sa merkado publiko ‘ning dakbayan. “Masayon na usab sa mga katawhan ang pag-adto sa poblacion aron makaplit sa ilang mga panginahanglan o maka-avail sa mga serbisyo gikan sa nagkalain-lain nga mag ahensiya sa kagamhanan,” dugang pa ni Hon. Martinez.

Angayang masayran nga gitambungan ang blessing sa Banahao-Pansagan Bridge nilang Mayor Cari, Vice Mayor Butawan, SP Members Hon. Ramon Ronald Veloso, Hon. Jorge Rebucas, Hon. Fimelon Avila, ug Hon. Dominic Murillo; Liga ng mga Barangay President Hon, Philip Siu, Sangguniang Kabataan (SK) Federation President Hon. Mark Michael Unlu-cay, City Planning and Development Coordinator Engr. Patrick Postrero & Staff, ug City Engineer Engr. Ranulfo Tagoltol & Staff. (Marissa M. Cano, City Information Officer, Baybay City, Leyte)

###

Nakapasar sa gihimo nga validation sa Livestock Section sa Department of Agriculture Regional Office VIII (DA RFO 8) ang Maypatag Vikings Farmers Association (MVFA) sa Barangay Maypatag dinhi sa dakbayan sa Baybay.

Angayang masayran nga usa (1) ang MVFA sa mga grupo sa mga Pwersa Masa nga gitabangan nga ma-organisa sa hiniusang pagpaningkamot sa City Agriculture Office (CAO) ug sa City Information Office (CIO) ‘ning dakbayan.

Matud pa ni City Agriculturist Ms. Mora Abarquez nga cuatro milyones ka pesos (P4M) ang kinatibuk-ang kantidad sa Swine Production Project nga ihatag sa DA-RFO 8 ngadto sa Maypatag Vikings Farmers Association, lakip na niini ang building nga butangan unya sa mga baboy.

Hinuon, matud pa ni Ms. Abarquez nga kinahanglan usa nga magpa-accredit ang nahisgotang asosasyon ngadto sa DA-RFO 8 hinungdan nga gihikay na karon sa ilang buhatan ang accreditation documents sa MVFA.

Nasayran nga kinahanglan usab nilang magbutang og septic tank nga magsilbing counter part sa asosasyon sa nahisgotang proyekto. Apan gumikan kay wala pa may ika-counterpart ang Maypatag Vikings Farmers Association, gibutyag ni Ms. Abarquez  nga miduol sila ngadto kang Baybay City Mayor Hon. Jose Carlos L. Cari alang niini kinsa misaad nga mohatag usab og counterpart ang Baybay City LGU.

Kahinumdoman nga nakadawat og Sari-sari Store nga nagkantidad og cien mil pesos (P100,000.00) ang Maypatag Vikings Farmers Association duha (2) na ka tuig ang milabay. Gikan ang maong pondo sa Gender and Development (GAD) Fund sa Lokal nga Kagamhanan sa dakbayan sa Baybay.

Nasayran nga napalambo sa nahisgotang organisayon ang ilang tindahan hinungdan nga gihatagan usab sila og pondo sa Baybay City LGU alang sa dugang Income Generating Project (IGP) nga Copra Buying nga nagpadayon pa usab hangtud karon.

Malaomon si Mayor Cari nga pinaagi niining maong mga livelihood projects, padayon nga molambo ang nahisgotang organisasyon ug makatabang unya sila sa pagpalambo sa ilang barangay, ilabi na kon mahatag na unya kanila ang Swine Production Project gikan sa Livestock Section sa DA-RFO 8. (Marissa Miguel Cano, City Information Officer, Baybay City, Leyte)

###

Magtukod og Nursery for Asexual Propagation of Jackfruit, Other Fruit Trees and Plantation Crops nga ila unyang ibaligya isip dugang tinubdan sa kita sa ilang organisayon.

Mao kini ang pangandoy nga gipadayag sa mga ginsakupan sa Baybay Jackfruit Growers Association, nga gipangulohan ni Mr. Arnel Seco, ngadto kang Baybay City Mayor Hon. Jose Carlos L. Cari.

Matud pa ni City Agriculturist Ms. Mora Abarquez nga nagkanayon si Mayor Cari nga ihatag sa Baybay City LGU ang tanan nga inputs nga ilang gikinahanglan alang sa pagtukod sa maong nursery apan kinahanglan nga ang asosasyon na ang mobayad sa abang sa yuta didto sa Barangay Candadam ‘ning dakbayan diin ilang giplanohan nga ipahiluna ang nahisgotang nursery, isip counterpart sa ilang asosasyon.

Kahinumdoman nga gipahigayon dinhi sa dakbayan sa Baybay ang labing una nga Jackfruit Day kaniadtong Hulyo 13 ‘ning tuiga diin gibutyag ni Ms. Abarquez nga nangka ang gipili nga banner crop sa lalawigan sa Leyte, ilabi na sa dakbayan sa Baybay, tungod kay mobunga man kini bisan kon ting-ulan o ting-init.

Gidasunan kining maong pamahayag ni Fruit Trees Program Coordinator Mr. Sopio Rim Jr. kinsa miingon nga 2009 pa nagsugod sa paghatag og mga igtatanom sa nangka ang Baybay City LGU ug padayon nga namunga ang maong mga puno-an sa nangka taliwala sa mga bagyo nga miigo sa dakbayan.

Si Vice President for Research and Extension Dr. Ma. Juliet Ceniza sa Visayas State University, sa iyang kabahin, nagkanayon nga, “Baybayanons must be proud that the sweetest and the best variety of jackfruit, the EVIARC Sweet (ES), is found only in Region 8 and that the most number of responsive ES variety jackfruit trees, in terms of production, are located in the City of Baybay.”

Tungod niini, matud pa ni Sangguniang Panlungsod Member Hon. Romulo Alcala, gihatag nilang Baybay City Mayor Hon. Jose Carlos Cari, Vice Mayor Atty. Ernesto Butawan, sa mga Sangguniang Panlungsod Members ‘ning dakbayan ug ni Congressman Carl Nicolas Cari ang tanan nga suporta nga gikinahanglan alang sa kapanginabuhi-an sa mga mag-uuma ug mga mananagat ‘ning dakbayan aron maseguro usab ang food supply dinhi sa dakbayan sa Baybay.

(Marissa M. Cano, City Information Officer, Baybay City, Leyte)

###

“You must speed up and work double time. You should hire more workers and provide more heavy equipment, and if there is a need to work during night time then do so. You must have a Catch-up Plan to minimize the disruptions that these projects had already caused in the city’s economy.”

These were the marching orders of Baybay City Mayor Hon, Jose Carlos L. Cari to the Department of Public Works and Highways (DPWH 5^th LED), City Planning and Development Office (CPDO), City Engineering Office (CEO), and the contractors of the construction of the septage and sewage system and the improvement of water system in the poblacion district.

Mayor Cari said that these projects has been a disruption already to Baybay City’s economy and to the day-to-day operations of business owners’ and the general public as well. Thus, there is an urgent need to speed-up its completion. However, Mayor Cari said that they must make sure that safety measures are in place and that they should have compassion towards the affected residents in the community.

DPWH-5^th LED Engr. Reynaldo Dacera said that for the Construction of the Septage and Sewage System, reinforced concrete pipe culverts (RCPC), with 1.5 meter in diameter, are being installed across the poblacion to divert the waste water to a treatment facility prior to disposal which will in turn improve the water quality of the rivers and seas in the city. “The laying of the RCPC is now in corner J Abad Santos and GH del Pilar Streets and is expected to continue along R. Magsaysay St.,” explained Engr. Dacera.

To this, Mayor Cari reminded Engr. Dacera to make sure that the affected persons/establishments are given alternate access in and out of their houses or buildings during the construction.  This is to minimize inconvenience and prevent accidents, as much as possible. “Those affected persons/establishments must be properly notified of the timeline and expectations about the project,” added Mayor Cari.

On the Water Systems in the Poblacion Area, Project Engineer, Engr. Jose Baltazar, revealed that bigger pipes are currently being laid out and that the project is now 95% complete. “Once all the pipes are installed, hydro-testing will be conducted and if this is successful, we will resume the rehabilitation of the concrete roads that were excavated during the implementation of the project,” added Engr. Baltazar.

Mayor Cari was pleased to hear this because this project is just one of the many projects which aimed to resolve the long-standing problem on the potable water in the poblacion.

The meeting, which was held last September 27, 2022 at the Baybay City VIP Lounge, was also attended by Vice Mayor Atty. Ernesto Butawan, City Administrator Atty. Florante Cayunda Jr., Sangguniang Panlungsod Member Hon. Dominic Junie Murillo, City Planning and Development Coordinator Engr. Patrick Postrero and staff, City Engineer Engr. Ranulfo Tagolgol and staff, City Environment and Natural resources Officer Engr. Gretel Cabrito, DPWH-5^th LED District Engr. Eusebio Culas, Baybay City Water District General Manager Engr. Cristelo Loreto, and BCWD Board Member Ruel Salasayo. (Marissa M. Cano, City Information Officer, Baybay City, Leyte)

###

Tungod sa kadaghan sa mga gimbuhaton sa Lokal nga Kagamhanan sa dakbayan sa Baybay sama sa pagpahiluna sa mga biktima sa bagyong Agaton ug sa sunog nga nahitabo dili pa lang dugay, wala kaayo mahatagi ug panahon sa Road Clearing Team’ning dakbayan ang pagpahigayon sa road clearing.

Busa, gimando-an sila ni Baybay City Mayor Hon, Jose Carlos L. Cari nga magpahigayon og Operation Hinlo karong bulan sa Oktubre ‘ning tuiga aron subling malimpiyo ang mga kadalanan ‘ning dakbayan batok sa mga illegal structures and construction materials.

Partikular nga gitumbok ni Mayor Cari ang mga basura ug ang nagbitay nga mga TELCO wires nga ubos na kaayo “Kay naa na may nabitik niana nga mga wires.”

Nagkanayon si Mayor Cari nga dugay nang gitawag sa Baybay City LGU ang atensiyon sa hingtungdan nga mga Telephone Companies aron tangtangon na nila ang nahisgotang mga wires apan wala gihapon kini nila buhata hangtud karon. “Suruya ninyo ug ipanghigot ang mga TELCO wires para wala nay lain pang madisgrasya,” dugang pa ni Mayor Cari.

Gitumbok usab ni Mayor Cari ang mga sand and gravel (SAG), sa mga adunay gipahigayon nga construction dinhi sa dakbayan sa Baybay, tungod kay anaa lang lang kini nila gibutang sa daplin sa kalsada,”Maayo pa ‘to sa una kay manilhig pa sila. Karon, wala na.”

Namatikdan usab ni Mayor Cari nga adunay nagtukod og kan-anan didto sa Diversion Road, “Okay ra man ‘na pero dapat ila nang hipuson inig ka adlawan. Unya, dapat ilang hipuson ang ilang mga basura. Naa ra man sa kalsada. Gipasagdan ra nila.”

Nagkanayon usab si Mayor Cari nga kinahanglan nga seguruhon sa mga Barangay Officials nga mamentinar ang road clearing sa ilang tagsa-tagsa ka barangay.

Angayang masayran nga matag bulan nga nagsumite og Road Clearing Report ang mga kabarangayan ngadto sa buhatan sa Department of the Interior and Local Government (DILG) hinungdan nga kinahanglan nga makita kini diha sa ilang tagsa-tagsa ka mga barangay. (Marissa M. Cano, City Information Officer, Baybay City, Leyte)

###

Pinasikad sa Department of the Interior and Local Government (DILG) Memorandum Circular 2022-83, gi-awhag sa DILG ang mga Local Government units (LGUs) nga doblehon ang gidaghanon sa mga CSOs nga sakop sa mga Code-Mandated Local Special Bodies (LSBs).

Gilangkoban kini sa Local Development Council (LDC), Local School Board, Local Health Board, Bids and Awards Committee, Local Peace and Order Council, People’s Law Enforcement Board.

Hinuon, aduna pay laing mga councils sa mga LGUs diin gikinahanglan gihapon ang membership sa mga CSOs, sama sa Local Disaster Risk Reduction and Management Council, Local Anti-Drug Abuse Council, Local Council for the Protection of Children, Solid Waste Management Council ug uban pa.

Mao kini ang gitataw ni City Local Government Operations Officer Ms. Juvy Pedera atol sa gipahigayon nga CSO Meeting kagahapon (Septiyembre 27, 2022), ala una sa hapon didto sa City Auditorium, Legislative Building uban sa cuarenta y seis (46) nga mga accredited CSOs ‘ning dakbayan.

Atol sa maong meeting, gipasabot ni CLGOO Pedrera ang mga katungdanan sa mga CSOs nga mapili nga member sa matag Local Special Body (LSB).

Hinuon, gitataw ni Ms. Pedrera nga kinahanglan nga adunay kaalam ug katakos sa pagtuman sa iyang katungdanan ang mga CSOs nga pilion nga mahimong miyembro sa mga LSBs aron mahimong mabulukon ang iyang partisipasyon.

Kinahanglan usab nga mag-agi sa tamdanan nga gilatid sa DILG ang mga CSOs nga pilion aron mahimong sakop sa mga LSBs. Partikular nga gitumbok ni Pedrera ang mga CSOs nga pilion isip miyembro sa Local Peace and Order Council (LPOC) kinsa magkinahanglan pa og clearance gikan sa Armed Forces of the Philippines (AFP).

Hinuon, tungod kay 46 pa man ang mga CSOs nga accredited na sa dakbayan sa Baybay, iyang gi-awhag ang uban pang mga CSOs nga magpa-accredit na aron gawas nga maka-apil sila sa mga LSBs, mas hatagan sila og priority sa mga livelihood programs sa Baybay City LGU. (Marissa M. Cano, City Information Officer, Baybay City, Leyte)

###

Paspas na, barato pa!

Mao kini ang napamatud-an sa mga ginsakopan sa Baybayanon Corn Farmers Association kinsa mi-apil sa gipahigayon nga demonstration karong hapon (Septiyembre 27, 2022, 2:00PM) sa pag-harvest sa usa ka ektarya nga kamaisan didto sa Barangay Kan-ipa ‘ning dakbayan.

Matud pa ni Corn Coordinator Lyca Sombilon sa City Agriculture Office (CAO) ‘ning dakbayan, nahuman og harvest ang 2,932 square meters sa maong maisan sulod lang sa traynta y otso minutos diin lunubok na nga mais ang resulta niini.

Gitataw usab niya nga menos ang gastos sa pag-harvest sa kamaisan ginamit ang combined harvester with corn kit tungod kay segun sa ilang gihimo nga demonstration kaganina, usa ka libo ka pesos (P1,000.00) ra nga ilang gastos sa fuel ug P600.00 ra usab sa operator.

Angayang masayran nga nag-request og combined harvester ang Baybayanon Corn Farmers Association ngadto kang Baybay City Mayor, Hon. Jose Carlos L. Cari. Apan gumikan sa kamahal niini, corn kit nga itaod sa combined harvester ang gihatag ni Mayor Cari ngadto kanila. Hinuon, gibutyag ni City Agriculturist Abarquez nga gawas sa corn kit, gihatagan na usab sila sa Baybay City LGU og corn seeder ug corn sheller.

Matud pa ni Ms. Abarquez, nga aron ikapahigayon ang demonstration kaganina, gihulaman sa Baybayanon Corn Farmers Association ang combined harvester sa Kilim Farmers Association nga ila usab nga nadawat gikan sa PhilMech.

Nunot niini, magsabot pa ang duha (2) ka asosasyon sa pamaagi kon unsa unya ang mahimong obligasyon sa Baybayanon Corn Farmers Association sa matag higayon nga ilang gamiton ang combined harvester sa Kilim Farmers Association sa ilang pagsanggi sa mais. Hinuon, matud pa ni Abarquez nga mas maayong sanggi-on ang maisan nga 114 ka adlaw nga gikan sa pagtanom.

Angayang masayran nga anaa magbase sa Barangay Maganhan ang Baybayanon Corn Farmers Association apan miyembro niining maong asosasyon ang tanan nga mga corn farmers sa dakbayan sa Baybay. (Marissa M. Cano, City Information Officer, Baybay City, Leyte)

###

“Increase the capacity of the Local Government Unit (LGU) personnel to ensure better performance.” Mao kini ang gitataw ni LGOO II Amiel Lyndon Pelias, apprentice sa Local Government Academy (LGA) ug sa Department of the Interior and Local Government (DILG) atol sa gipahigayon nga 2023-2025 Capacity Development Agenda Formulation kagahapon (September 23, 2022).

Gitambungan kini sa mga Department ug Section Heads sa Lokal nga Kagamhanan sa dakbayan sa Baybay kinsa mao ang mas nasayod sa kahimtang sa ilang buhatan ug sa mga serbisyo nga gitanyag sa ilang opisina.

Atol sa iyang pagpakigpunong, gibutyag ni Baybay City Mayor Hon. Jose Carlos L. Cari ang pipila ka mga serbisyo sa dakbayan sa Baybay diin na-obserbahan niya ang kakulangan sa miaging tulo (3) ka tuig.

Nunot niini nagkanayon si Mayor Cari nga kinahanglan nga pahimuslan sa mga Department ug Sections Heads sa Lokal nga Kagamhanan sa dakbayan sa Baybay kining kahigayonan nga makahimo sila og Capacity Development Agenda aron mahimong mas efficient ang delivery of services sa ilang tagsa-tagsa ka mga buhatan.

Iya usab nga gi-awhag ang mga partisipante sa nahigsotang kalihokan nga itandi ang ilang office performance karong tuiga sa ilang office performance sa miaging tuig aron ilang masuta kon unsa man ang angayan nilang buhaton aron mahimong mas efficient ang ilang tagsa-tagsa ka mga buhatan sa paghatag og serbisyo ngadto sa ilang mga kliyente.

Malaomon si Mayor Cari nga pinaagi niining Capacity Development Agenda Formulation nga gipahigayon karong adlawa, mas makita sa mga Baybayanon, sa umaabot nga mga adlaw, ang kalinaw, kahapsay ug kalambo-an sa dakbayan sa Baybay.

Samtang, palaran ang mga Department ug Section Heads sa dakbayan sa Baybay tungod kay naatol sa ilang Capacity Development Agenda Formulation ang pagbisita ni LGA Executive Director Thelma T. Vesina sa ilang mga apprentice nga sila si Mr. Pelias ug Ms. Garcia. (Marissa M. Cano, City Information Officer, Baybay City, Leyte)

###

Nagpadayon pa ang imbestigasyon sa nahitabo nga sunog kagahapon (Septiyembre 20, 2022) didto sa Zone 8 ug sa Barangay Sto. Rosario ‘ning dakbayan diin 25 ka mga panimalay (nga gipuy-an sa 29 ka pamilya) nga hinimo sa light materials ang naugdaw.

Mao kini ang gibutyag ni City Fire Marshall SINSP FERNANDO A. MANDIA sa Bureau of Fire Protection (BFP) ‘ning dakbayan dungan sa pag-awhag sa mga katawhan nga likayan ang pagpakatap og mga impormasyon nga walay kapasikaran, sama sa hinungdan sa maong sunog.

Matud pa ni City Disaster Risk Reduction and Management Officer Engr. Rhyse Austero nga sa Zone 8 Barangay Hall cum Evacuation Center midangop ang 17 ka mga pamilya nga nawad-an og panimalay sa Zone 8 kagahapon, samtang mitapon sa panimalay sa ilang mga kabanay ang uban ka mga pamilya. Samtang, sa ilang mga paryente sa Barangay Sto. Rosario usab midangop ang duha (2) ka mga pamilya nga biktima usab sa maong sunog kagahapon.

Nunot niini, nag-install gilayon og mga modular tents didto sa Zone 8 Barangay Hall cum Evacuation Center ang kawani sa City Disaster Risk Reduction and Management Office (CDRRMO) aron adunay makatulgan ang nahisgotang mga biktima sa sunog.

Samtang, sayo kaayo silang gibisita karong adlawa (Septiyembre 21, 2022) ni Baybay City Mayor Hon. Jose Carlos L. Cari kinsa mihatag kanila og personal nga financial assistance. Hinuon, matud pa ni Mayor Cari nga makadawat sila og dugang financial assistance gikan sa Lokal nga Kagamhanan sa dakbayan sa Baybay pinaagi sa City Social Welfare and Development Office (CSWDO).

Samtang, gibutyag ni City Administrator Atty. Florante A. Cayunda Jr. nga gihatagan og instruction ni Mayor Cari silang City Social Welfare and Development Officer Dr. Manuel Icon Donaire ug CDRRM Officer Engr. Austero nga atimanon gayud ang panginahanglanon sa mga nasunugan ug nga pangitaan nila og lugar nga temporaryong kabalhinan ang 29 ka mga pamilya nga biktima sa nahisgotang sunog.

Nasayran nga nakigkita usab si Mayor Cari kang Barangay Captain Hon. Perlito D. Flores sa Zone ‘ning dakbayan aron mahapsay ang pagpanghatag sa mga ayuda ngadto sa naapektuha nga mga pamilya, dili lang sa Zone 8 kon dili lakip na usab sa Barangay Sto. Rosario ‘ning dakbayan. Personal usab nga gitan-aw ni Mayor Cari ang dapit sa nasunugan uban nilang Barangay Captain Flores, CSWD Officer Donaire ug CDRRM Officer Engr. Austero.

Angayang masayran nga nakadawat usab ang mga biktima sa sunog og Family Kit, Kitchen Kit, Hygiene Kit, Food Packs ug Bottled Water gikan sa Baybay City LGU pinaagi sa CSWDO ‘ning dakbayan. (Marissa M. Cano, City Information Officer, Baybay City, Leyte)

###